800 - lecie Łazisk
Data 17 września 2022 r. zapisze się w historii Łazisk – tego dnia Samorząd Gminy Wągrowiec wspólnie z mieszkańcami świętował 800 - lecie tej miejscowości.
Uroczystości rozpoczęły się odsłonięciem i poświęceniem tablicy pamiątkowej oraz złożeniem kwiatów i oddaniem hołdu byłym mieszkańcom Łazisk. W intencji mieszkańców odprawiona została msza św. polowa, sprawowana przez ks. Krzysztofa Kępińskiego z Parafii pw. Św. Jakuba Apostoła w Wągrowcu.
Po mszy św. prowadząca uroczystości jubileuszowe Romana Ptak z Gminnego Ośrodka Kultury w Łeknie, w imieniu Wójta Gminy Wągrowiec oraz Komitetu Obchodów 800 - lecia Łazisk powitała przybyłych gości: wiceprzewodniczącą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego Agnieszkę Grzechowiak, Przewodniczącą Rady Powiatu Wągrowieckiego Małgorzatę Osuch oraz radnych powiatu, Ryszarda Andrzejewskiego – Radnego Gminy Wągrowiec wraz z radnymi, Wicestarostę Michała Piechockiego, Jerzego Łukaszczyka – zastępcę Wójta Gminy Wągrowiec, Bożenę Kotwicę – dyrektor Szkoły Podstawowej im. Franciszka Łakińskiego w Łaziskach, Aleksandra Olejniczaka Prezesa GZRKiOR, Andrzeja Skotowskiego – Prezesa ZG PSL Gołańcz, Andrzeja Torzewskiego – przedstawiciela oddziału Powiatowego WIR w Wągrowcu, Małgorzatę Kranc-Rybczyńską – dyrektora Muzeum Regionalnego w Wągrowcu oraz byłych i obecnych mieszkańców oraz sympatyków i przyjaciół Łazisk.
Historia tej miejscowości, jest niezwykle ciekawa i bogata, wszyscy zainteresowani zostali zaproszeni do sali gimnastycznej na prelekcję Marcina Moeglicha – historyka Muzeum Regionalnego w Wągrowcu pt.: „Łaziska – zarys dziejów”, podczas której usłyszeli m.in., że po raz pierwszy nazwa wsi została wymieniona w wystawionym w 1222 r. dokumencie dla klasztoru cystersów w Łeknie. Jest to moment, w którym rozpoczynają się jej historyczne dzieje. Nazwa „Łaziska” pochodzi od staropolskiego słowa „łazy”, które oznaczało poletko wykarczowane w lesie, lub grunt uprawny na miejscu wyciętym i wypalonym w lesie. Wielki las rozpościerający się pierwotnie na południe od linii Wełny, kurczył się więc stopniowo pod toporami osadników, ustępując miejsca kolejnym polom i pastwiskom. W momencie pojawienia się pierwszej wzmianki, dawna leśna poręba była już przeszłością a teren był dobrze zagospodarowany. Łaziska przez blisko pół tysiąca lat leżały w zasięgu dóbr cystersów – zakonu, który specjalizował się w rolnictwie, hodowli i melioracji. Ślady ich działalności do dziś można dostrzec w krajobrazie i układzie przestrzennym wsi. Przypomina o nich również wysoka, murowana kolumna w tzw. Borku Łakińskiego, która w przeszłości wyznaczała punkt styku granic Łazisk, Wągrowca i Jankowa. Ale najbardziej rozpoznawalną budowlą w Łaziskach jest wznosząca się nieopodal piramida. Należy ona do kolejnej epoki, pochodzi z czasów zaborów i walk o niepodległość. Piramidę zbudowano według projektu rotmistrza wojsk napoleońskich Franciszka Łakińskiego, który po śmierci znalazł w niej miejsce ostatniego spoczynku. Rotmistrz jest patronem miejscowej szkoły, której mury pamiętają XIX stulecie. Z tego samego okresu pochodzi dwór otoczony parkiem i część zabudowań folwarcznych. W Łaziskach jest wiele miejsc, w których można poczuć „ducha przeszłości”… Prelegent wspomniał, że z okazji 800-lecia Łazisk jest w przygotowaniu okolicznościowa publikacja, w której zaprezentowane zostaną dzieje wsi i jej mieszkańców.
Komitet Obchodów 800-lecia wsi Łaziska utworzył się na początku tego roku. Jedną z inicjatyw podjętych przez jego członków był konkurs plastyczny na logo 800-lecia. W Sali Szkoły Podstawowej można było obejrzeć wystawę pokonkursową prac plastycznych, które wpłynęły do GOK na ten konkurs – w tym prace nagrodzone przez jury. Nagrodę główną odebrała Wiktoria Skrzypczak.
Łaziska obchodzą w tym roku jeszcze dwa ważne dla tej miejscowości jubileusze: 65-lecie Kółka Rolniczego oraz 75-lecie Koła Gospodyń Wiejskich. Historię powstania i działalności tych organizacji przedstawili Tadeusz Tylek – prezes Kółka Rolniczego w Łaziskach oraz przewodnicząca KGW Mariola Berlik.
Zebrani obejrzeli program artystyczny w wykonaniu dzieci – uczniów Szkoły Podstawowej im. Franciszka Łakińskiego w Łaziskach, przygotowanych przez nauczycieli tej placówki oświatowej.
Następnie na scenę został poproszony sołtys Łazisk Adam Wypyszyński, który od władz Gminy Wągrowiec i Powiatu Wągrowieckiego odebrał życzenia i okolicznościowe grawertony.
Wicestarosta Michał Piechocki i Przewodnicząca Rady Powiatu Wągrowieckiego Małgorzata Osuch wręczyli również Nagrody Herbu Powiatu, przyznane na wniosek Wójta Gminy Wągrowiec Przemysława Majchrzaka zasłużonym mieszkańcom Łazisk: Felicji Nowak, Irenie Nogalskiej oraz Piotrowi Baturze.
Wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Wielkopolskiego Agnieszka Grzechowiak złożyła życzenia wszystkim Mieszkańcom i bukiet kwiatów przekazała na ręce byłego sołtysa i Przewodniczącego Rady Gminy Wągrowiec Michała Nogalskiego, który w tym roku uhonorowany został Medalem „Zasłużony dla Województwa Wielkopolskiego”.
Na tak wyjątkowej uroczystości nie mogło zabraknąć również odśpiewania tradycyjnego „Sto Lat” i jubileuszowego tortu.
W Łaziskach znajduje się również zabytek unikatowy na skalę krajową – grobowiec Rotmistrza Franciszka Łakińskiego wzniesiony w kształcie piramidy. Ze względu na postać swojego twórcy oraz formę posiada wybitne walory historyczne i artystyczne oraz stanowi istotny element naturalnego krajobrazu. Podczas krótkiej wycieczki do „Borku Łakińskiego”, z inicjatywy wieloletniego sołtysa Michała Nogalskiego, dla upamiętnienia Jubileuszu 800-lecia, posadzony został dąb noszący dumne imię FRANCISZEK.
Organizatorzy tego wyjątkowego święta zapewnili przybyłym sporo atrakcji: stoiska lokalne i gastronomiczne, gry i zabawy dla dzieci i dorosłych.
Wystąpiły również zespół artystyczny NANI KE OLA - tłum. Życie jest piękne z Wągrowieckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku i zespoły muzyczne: Łekneńska Kapela Biesiadna w składzie: Andrzej Bucholz, Kazimierz Wekwert, Janusz Zaganiaczyk, Zbigniew Pawlak, Tomasz Niedbalski, Iluzja (Maciej Bejm, Mirosław Malczewski, Jarosław Drobnik, Tomasz Wieczorek) oraz gwiazdy – artyści scen poznańskich Anna Michalak i Bartosz Kuczyk w koncercie „Od klasyki do rozrywki”. Na zakończenie do wspólnej zabawy zaprosił dj Gregory.
Łaziska kryją wiele ciekawostek, do których udało nam się dotrzeć dzięki dobrej pamięci mieszkańców np. to właśnie tutaj była pierwsza w powiecie turbina, pierwszym we wsi samochodem była syrena miejscowego nauczyciela pana Nieboraka, a pierwszy we wsi telefon na korbkę znajdował się u ówczesnego sołtysa pana Torzewskiego, w 1974 roku w Łaziskach urodziły się pierwsze, i jak do tej pory jedyne trojaczki, a pod nr 37 znajduje się wybudowany 150 lat temu dom z gliny, zamieszkały do dnia dzisiejszego.
Wyjątkowość Łazisk tkwi również w tym, że znajdują się tutaj dwa zarejestrowane Muzea, tj. Muzeum Techniki Motoryzacyjnej OL MOT prowadzone przez Aleksandra Błaszkowskiego oraz jedyne w Polsce zarejestrowane muzeum, poświęcone tematyce zduństwa Muzeum Pieców i Kultury Ogniowej w Łaziskach, którego założycielem i kustoszem jest Piotr Batura.
Warto wspomnieć najstarszych Łazisk: mają 90 – lat i są to pani Gabriela Godawa i pan Tadeusz Berlik.
